کتاب حاضر، مبتنی بر تحقیقی است که در ۱۳۷۶ با عنوان «عوامل اجتماعی توسعه‌نیافتگی در ایران» در چهارچوب پایان‌نامه اولین دوره کارشناسی ارشد رشته علوم ارتباطات در دانشگاه علامه طباطبایی به انجام رسید و به‌عنوان پایان‌نامه برتر کشور در حوزه علوم انسانی در ۱۳۷۵ برگزیده شد. پایه این پژوهش، کوشش برای پیوند دادن دریافت‌های تجربی و رهیافت‌های علمی در دستیابی به الگویی برای فهم رابطه میان ساخت قدرت و مطبوعات در ایران است. درواقع، این تحقیق جستجو برای یافتن پاسخ به مسائلی است که نگارنده در تلاقی میان سه حوزه سیاست، مطبوعات و دانشگاه با آن‌ها روبه‌رو است.