مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی به بررسی انگیزش اخلاقی و مشخصاً به بحث از رابطه محبت و معرفت در تکوین عمل اخلاقی بر مدار اندیشه شیخ اشراق توجه دارد. در مقام نتیجه تحقیق می توان گفت شیخ که در موضع معرفت شناختی خود به تفوّق شهود نسبت به برهان دست یافته در مقام تجویز عمل اخلاقی هم به جانب ترجیح عامل محبت در قیاس با عامل معرفت متمایل .است بدین ،قرار عمل اخلاقی با محبت درونی انسانها نسبت به مبدأ نور جهش می یابد و انسان معلّق برای رسیدن به مأمن قرار از مجرای همین محبت به سوی منزل مطلوب حرکت می کند. این مشرب اخلاق شناسانه، هر چند شاهدی در تقویت وجه عرفانی اندیشه سهروردی است، اما در دو موضع پرسش مواجه است در موضع نخست به ابهام در چگونگی انگیزش انسانها، در فرض فقدان معرفت تفصیلی آنان نسبت به نورالانوار مواجهیم و پرسش دوم به تضمین مسئولیت در قبال عمل اخلاقی باز می گردد. نهایتاً باید گفت رفع این دو چالش، همراه با حفظ مواضع اصولی ،حکیم مستلزم تعامل معرفت و محبّت با نظارت قوه عاقله و در نتیجه به معنای آزادی اراده است.