زبان‌های ایرانی نو در ایران و افغانستان متمرکزند. نمایندگانی از این زبان‌ها را در عرق ، سوریه، ترکیه، اتحاد شوروی (قفقاز، آسیای مرکزی، پامیر) ترکستان چین، شبه قاره هند و در کرانه‌های عرب‌نشین خلیج‌فارس، هم می‌توان یافت. بدین ترتیب زبان‌های ایرانی نو، از نظر جغرافیایی ناحیه‌ای تقریباً به همان اندازه گسترۀ زبان‌های هندو آریایی را دربر می‌گیرند، هر چند از نظر شمار گویش‌وران مشابهتی در میان نیست و زبان‌های ایرانی نو تقریباً ۵۵ میلیون گویش‌ور دارند. به لحاظ تاریخی، ایرانی نو، مانند هر اصطلاحی که برای تعریف یک دوره زبانی به‌کار می‌رود، از منظر جامعه‌شناسی زبان با تأکید بر زبان یا زبان‌های غالب تعیین می‌شود. در مورد ایرانی نو، فروپاشی شاهنشاهی ساسانی در سده هفتم میلادی و سده‌های بعدی اسلامی شدن نواحی ایرانی زبان، زمینۀ پیدایی فارسی نو را به عنوان زبان جدید غالب از لحاظ فرهنگی از میان مجموعه پیچیده‌ای از چند زبان فراهم آورد.جلد دوم راهنمای زبان‌های ایرانی از مجلدی به همین نام است که جلد اول آن به بررسی زبان‌های ایرانی باستان و ایرانی میانه پرداخته بود.
راهنمای زبان های ایرانی جلد اول
- نویسنده: رودیگر اشمیتمترجم: حسن رضایی باغ بیدیناشر: نشر ققنوسزبان اصلی: ادبیات آلمانینوع جلد: گالینگورتاریخ انتشار: ۱۳۹۹۸۴۰ صفحه
