درست است که دیالکتیک هگل در اتحاد شوروی رسماً مقام والایی داشت اما به هر حال معمولاً دیالکتیک را از هگل یاد نمی گرفتند؛ یعنی اصلاً آن را یاد نمی گرفتند و اگر هم اقدام به یادگیری دیالکتیک می کردند چیزی که یاد می گرفتند دیالکتیک نبود. در روسیۀ پس از شوروی وضع دیالکتیک بدتر از قبل شده است. فلسفه به طور فزاینده ای به بررسی نظریه های فلسفی ناچیز و جزئی، به فلسفه بافی یعنی بحث هایی که ادای فلسفه را در می آورند محدود می شود. و علت این امر فقط این نیست که بسیاری از فیلسوفان می ترسند دماغشان را در دیگ جوشان فرو برند و ترجیح می دهند کاری با مسائل اجتماعی بزرگ نداشته باشند، بلکه دلیل مهم ترش این است که روش نوین حل مسائل جدی یعنی روش دیالکتیکی را فرانگرفته اند. و آن کسانی که به قله های دیالکتیک هگلی صعود نکرده اند مجبورند در جلگه های باتلاقی پیش از هگل و پس از هگل پرسه بزنند.
درسگفتارهایی درباره فلسفه تاریخ
- نویسنده: میخائیل پاپوفمترجم: سیاوش فراهانیناشر: ثالثزبان اصلی: ادبیات روسینوع جلد: شومیزقطع: رقعیتاریخ انتشار: 1403274 صفحهنوبت چاپ: 3عنوان اصلی: LECTURES ON THE PHILOSOPHY OF HISTORY