کتاب حاضر، متن گفت‌وگوها با «دکتر همایون کاتوزیان» در باب شرایط و نشانه‌های جامعه بلندمدت است. ایشان در ابتدا خلاصه‌ای از تاریخ معاصر ایران را بیان می‌کند، سپس پاسخ‌های خود درباره سؤالات را بر روی همین مبانی و نگاه کلی بنا می‌کند. نگارنده به دنبال شناسایی بیشتر نشانه‌ها و شرایط گشودن گره‌ها و روشن‌تر و نویدبخش‌تر شدن چشم‌انداز پیش روی ایران است. این گفت‌وگو تلاشی برای یافتن کلید تحولات مثبت با امید، صبر و شناخت و پرهیز از پیش‌داوری‌های نسنجیده و بدفرجام است. مدعای اصلی این کتاب یک‌سخن است و آن اینکه تغییر در جامعه اسلامی امر نامحتملی نیست و به اراده متکی است که از روی آگاهی و تجربه برخاسته باشد.